Geldzorgen. Je kunt er letterlijk ziek van worden. Zorgprofessionals zien regelmatig patiënten of cliënten met geldzorgen. SchuldHulpMaatje en Stichting Zorg en Zekerheid bouwen in Leiden aan samenwerking met ketenpartners in zorg en welzijn. Het doel: mensen met (potentiële) schulden of geldzorgen eerder bereiken en hierdoor zowel hun psychische als lichamelijke gezondheid verbeteren. Die samenwerking levert in de praktijk goede resultaten op: deskundige en vroegtijdige hulp voor mensen met geldzorgen en ontlasten van de zorgprofessional.
Onderzoek toont aan dat geldzorgen en schulden slecht zijn voor de gezondheid en zich kunnen uiten in fysieke en/of psychische klachten. De samenwerkingspilot ‘Samen duurzaam helpen’ met zorgverleners is in 2023 gestart in de Leidse wijken Hoge Mors en Lage Mors. Het aantal mensen dat hulp kreeg bij geldzorgen verviervoudigt naar verwachting dit jaar in deze wijken. Meer dan de helft (57%) van de 23 benaderde zorg- en welzijnsprofessionals heeft al interesse getoond of doet mee aan de pilot door geldzorgen te signaleren en patiënten te verwijzen naar de juiste hulp.
De initiatiefnemers SchuldHulpMaatje Nederland, Voor Elkaar Leiden en Stichting Zorg en Zekerheid – die de pilot financieel mogelijk maakt – willen graag uitbreiden naar andere Leidse wijken. Zo kunnen ook andere inwoners geldzorgen in een vroeg stadium aanpakken en zorgverleners kunnen mensen met geldzorgen eenvoudig doorverwijzen naar een betrouwbare partner.
Geen extra registratie
Vijf maanden geleden kwam begeleider Sasja Crooymans in contact met Nikki van Blijdenstein van SchuldHulpMaatje. Als woonbegeleider bij Jados, begeleid wonen voor mensen met autisme die extra hulp kunnen gebruiken bij bijvoorbeeld studie, werk of wonen, ziet Sasja veel cliënten die worstelen met financiën en administratie. “Natuurlijk willen we als woonbegeleider daarbij helpen. Maar een cliënt heeft vaak nog veel meer ondersteuningsvragen en de werkdruk is soms hoog. Bovendien wil ik geen verkeerde financiële adviezen geven.”
Nikki gaat bij zorgverleners als Sasja een kwartiertje langs, op een moment dat past in de agenda van de zorgverlener. “We realiseren ons namelijk heel goed dat zij drukbezet zijn. Wij vragen van zorgverleners alleen om geldzorgen te signaleren en mensen naar ons door te verwijzen. Het vraagt van hen dus geen extra werk of registratie. Zorgprofessionals horen en zien vaak als eerste de hulpvraag bij mensen met geldzorgen. Veel mensen met financiële zorgen zijn namelijk niet in beeld bij schuldhulpverlening. De drempel om hulp te vragen aan bijvoorbeeld de gemeente is hoog. Als je geldzorgen hebt, praat je makkelijker met je huisarts of fysiotherapeut. Of de zorgverlener kan geldzorgen signaleren en bespreekbaar maken.”
Preventieve aanpak
Sasja zag direct de mogelijkheden voor haar cliënten. In eerste instantie nam zij een cliënt mee naar het spreekuur in buurthuis Morschwijck, waar Nikki met getrainde vrijwilligers twee keer per week het spreekuur ‘Papier en Geld’ houdt. Sasja: “Als zorgverlener voel je je heel verantwoordelijk voor je cliënten. Maar dat betekent niet dat je hen ook altijd zelf moet helpen. Waar je zelf onvoldoende kennis hebt, schakel je hulp in. Nikki stelde voor bij ons op de woonlocatie te komen om daar gesprekken te doen met cliënten met geldzorgen. Heel drempelverlagend. Het is voor cliënten kwetsbaar om een onderwerp als financiën met iemand te delen, maar Nikki en haar team sluiten heel goed en zonder oordeel bij mensen aan. Dat geeft openheid, veiligheid en vertrouwen.”
De zorgprofessionals die in deze pilot samenwerken met SchuldHulpMaatje zijn enthousiast, concludeert projectleider Angela de Jong. “Een POH-GGZ vertelde mij dat financiële stabiliteit een essentieel ingrediënt is voor een gezond leven. En dat zij vanuit de huisartsenpraktijk niet alleen symptomen wil behandelen, maar juist de dieperliggende oorzaken wil aanpakken. Dat is haar drijfveer om aan te sluiten bij deze pilot.”
Persoonlijk maatwerk is belangrijk in het aanpakken van geldzorgen of schulden. Nikki: “Met wie meer nodig heeft dan het spreekuur, maak ik een individuele afspraak. Of ik koppel iemand met geldzorgen aan een gecertificeerd SchuldHulpMaatje, die een periode aan huis begeleiding biedt totdat iemand de financiën en administratie weer zonder hulp kan doen. Ook mensen die slecht ter been zijn, bezoek ik zelf thuis. Er is veel maatwerk mogelijk. Snel hulp krijgen bij beginnende geldzorgen is heel belangrijk. Daarmee voorkom je grotere financiële problemen en de negatieve invloed van geldstress op de gezondheid.”
Meer informatie en doorverwijzing
Alle zorg- en welzijnsprofessionals in Leiden kunnen mensen doorverwijzen naar een van de volgende mogelijkheden om geldzorgen aan te pakken:
- Online via Grip op je geld – Geldfit
- Gratis persoonlijke hulp bij het inloopspreekuur ‘Papier en Geld’, buurthuis Morschwijck, Topaaslaan 19, Leiden. Kijk voor openingstijden spreekuur op Agenda | Voor Elkaar Leiden
- Deskundige, persoonlijke en gratis begeleiding door een SchuldHulpMaatje. Zie voor meer informatie: SchuldHulpMaatje | Voor Elkaar Leiden
- Schuldhulp via gemeente Leiden: Hulp bij schulden – Gemeente Leiden
Wil je als professional in contact komen over deze pilot? Mail naar Angela de Jong, projectleider, [email protected].
Op de foto: Nikki van Blijdenstein (links) in gesprek met Sasja Crooymans.
Bron: SchuldHulpMaatje
