Beperkte gezondheidsvaardigheden

Ongeveer een derde van de Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Deze groep heeft moeite met lezen, schrijven en de weg in de zorg vinden. Een gesprek met een zorgverlener voeren en alle klachten adequaat en chronologisch verwoorden zijn bijvoorbeeld lastig. Diagnoses worden daarom vaak laat gesteld. Vervolgens begrijpt deze groep de uitleg en adviezen van de arts slecht, wat gevolgen heeft voor het medicijngebruik.

Binnen de groep patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden vallen vaak ook de patiënten met een licht verstandelijke beperking. Zij lopen tegen dezelfde problematiek aan. Zij komen adequaat over, maar hebben een beperkt probleemoplossend en sociaal vermogen. Het is moeilijk om klachten en gevoelens te uiten en vervolgens de uitleg en het advies te begrijpen en op te volgen.

Door de beperking en/of lage gezondheidsvaardigheden zijn beide groepen minder in staat tot zelfmanagement. Het is voor hen belangrijk dat huisartsenpraktijken in de communicatie en adviezen aansluiten op de cognitieve vermogens (het kunnen) en tegelijkertijd het sociaal-emotioneel functioneren in het oog te hebben (het aankunnen).

Dit biedt het Achterstandsfonds HMAH

Het Achterstandsfonds HMAH ondersteunt huisartsenpraktijken met verschillende producten en diensten: de trainingen herkennen van iemand met LVB en effectief communiceren met laaggeletterden; praktijkcheck laaggeletterdheid; communicatie laaggeletterd-proof maken en het multidisciplinair overleg.

Relevante websites over beperkte gezondheidsvaardigheden:

www.pharos.nl
www.mee.nl
www.nivel.nl
www.kenniscentrumlvb.nl
www.lezenenschrijven.nl
www.eenvoudigcommuniceren.nl
www.zorgvoorbeter.nl

Bekijk ook:

Factsheet digitale vaardigheden voor zorgverleners (Pharos)

Onderzoek naar ervaren zorg van patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden en complexe problematiek in Schiedam (2022)

Animatie: Hoe herken je als zorgprofessional gezondheidsvaardigheden bij patiënten?

Infographic eerstelijnszorg – versie voor arbeidsmigranten (in tien talen) – Pharos

Aanvraag vergoedingen

Huisartsenpraktijken kunnen bij het Achterstandsfonds HMAH een vergoeding aanvragen voor producten en diensten die gerelateerd zijn aan achterstandsproblematiek. Hieraan zijn een aantal criteria verbonden.