Vertaaltechnologie is niet geschikt als vervanging van tolken in de zorg. Daarvoor waarschuwen de Achterstandsfondsen. Volgens de organisatie blijft er behoefte aan professionele tolken om als arts volwaardige consulten te kunnen bieden bij taalbarrières.
De Achterstandsfondsen hebben de afgelopen jaren bekeken of technologische vertaalalternatieven een oplossing bieden voor het gebrek aan een structurele, laagdrempelige tolkenvoorziening voor de zorg. Zo hebben huisartsenpraktijken een apparaat uitgetest waar patiënten voorafgaand aan een consult in hun eigen taal konden invullen met welke zorgvraag zij kwamen, licht landelijk projectadviseur Leontien Sierts van Achterstandsfondsen toe tegenover Medisch Contact.
Ook zijn er apparaten getest waar iets kon worden ingesproken ter vertaling. Maar de ervaringen laten zien dat vertaaltechnologie flinke beperkingen heeft, aldus Sierts: laaggeletterde, niet digitaal vaardige of laagopgeleide patiënten hebben vaak moeite met de apparatuur hanteren. En de apparaten konden zelf niet uit de voeten met dialecten of lange zinnen.
‘Communicatie hertalen is een vak apart’
Sommige vertaalsites werken maar één vertaalkant op, technologie met voorleesfuncties hanteert te ingewikkeld taalgebruik, en Google Translate brengt het risico op herleiding naar een huisartsenpraktijk, schetst Sierts. “Over het algemeen zie je bij vertaaltechnologie dat er geen rekening wordt gehouden met het taalgebruik en -niveau van patiënten. Communicatie hertalen is echt een vak apart. Vertaaltechnologie werkt bij simpele ingrepen, of bij het zeggen van één zin of woord, maar niet voor volwaardige consultgesprekken. De inzet van een tolk is het meest geschikt om goed inzichtelijk te krijgen wat er speelt.”
Met de komst van Oekraïense vluchtelingen zien de fondsen de belangstelling voor vertaaltechniek toenemen, en zorgverleners elkaar wijzen op technologische oplossingen, zoals vertaalapparaten. Sierts: “Laten we ervoor waken dat die niet de standaard worden.”
Bron: Medisch Contact
