Ruim driekwart (77%) van alle huisartsenpraktijken in Nederland heeft te maken met agressie, intimidatie en zelfs geweld van patiënten. De toenemende druk op de zorg is volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) een grote oorzaak van deze verontrustende ontwikkeling.
Huisartsen en assistenten krijgen dagelijks te maken met intimidatie aan de telefoon of aan de balie: scheldende patiënten en hun familieleden zijn er inmiddels eerder regel dan uitzondering. Ook voor het uiten van bedreigingen deinzen ze niet terug, zo beschrijft EenVandaag.
Daarnaast komt fysiek geweld ook meer en meer voor. Patiënten weigeren de praktijk te verlaten en slaan personeel neer. Begin 2023 werd een huisarts in Den Haag zelfs neergestoken, waarna hij drie dagen op de intensive care lag en het incident maar ternauwernood overleefde. Het is daarom niet verrassend dat sommige praktijken inmiddels permanente bewaking inhuren en dat de politie vaak opgetrommeld wordt om in te grijpen tijdens conflicten op de werkvloer.
Lange wachttijden in de zorg
Volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) is de druk op de zorg een grote veroorzaker van de agressie bij huisartsen. “Door lange wachttijden bij bijvoorbeeld de GGZ, ouderenzorg en jeugdzorg blijven patiënten langer bij hun huisarts. De complexe problematiek wordt niet opgelost. Mensen hebben dan een kort lontje en reageren zich agressief af op hun eerste aanspreekpunt.”
>>> Lees ook: Huisarts Jeannette Lindenhovius: ‘Mijn medewerkers weten nu wat te doen bij agressie’
Een bijkomend probleem is dat er maar in een klein deel van de gevallen aangifte wordt gedaan tegen de aanvaller. De reden hiervan is dat huisartsen hun patiënten vaak goed kennen, waardoor ze hun frustratie begrijpen én de persoon zo goed mogelijk willen helpen. Aangifte tegen diegene doen helpt daar niet bij. En dan is er ook nog het beroepsgeheim. Wat kunnen de artsen nu wel en niet vertellen? Uiteindelijk moeten ze op een zeker moment toch weer met de patiënt door.
Huisartsen vallen uit
Zowel de verbale als de fysieke agressie brengt veel teweeg onder huisartsen en hun personeel. Er worden immers heftige uitspraken gedaan die niet alleen tijdens de agressie, maar ook daarna nog door kunnen blijven werken in het hoofd van de zorgverlener. Inmiddels is er veel uitval onder huisartsen, terwijl er al zo’n gebrek aan deze zorgprofessionals is.
Training ‘Omgaan met grensoverschrijdend en intimiderend gedrag’
Het Achterstandsfonds HMAH streeft ernaar om de veiligheid en het welzijn van van zorgverleners in huisartsenpraktijken te bevorderen en om agressie tegen hen aan te pakken. Zorgverleners kunnen bijvoorbeeld de training ‘Omgaan met grensoverschrijdend en intimiderend gedrag’ volgen. Deze cursus wordt door het fonds vergoed voor praktijken met relatief veel patiënten met achterstandsproblematiek.
