Als huisarts in een achterstandswijk ziet Rebecca Hegeman veel patiënten met complexe gezondheidsproblematiek. Hegeman en haar collega’s spelen hier zo goed mogelijk op in, onder meer met projecten rond lage gezondheidsvaardigheden en laaggeletterdheid. Maar ook door zich als huisartsambassadeur in te zetten voor het Achterstandsfonds HMAH. “Door toerusting kun je efficiënter werken en meer werkplezier ervaren.”
De wijk Korte Akkeren in Gouda telt veel mensen met achterstandsproblematiek, vertelt Hegeman. “Dat betekent relatief veel patiënten met chronische ziekten, zoals diabetes en COPD, en problemen op het sociale vlak. Ook hebben we te maken met lage gezondheidsvaardigheden. Veel wijkbewoners zijn niet zo zelfredzaam, waardoor ze vaak naar de huisartsenpraktijk komen.”
Dat toenemende geldzorgen bij Nederlanders leiden tot meer bezoeken aan de huisarts, zoals onlangs in het nieuws was, is voor Hegeman ‘zeker herkenbaar’. “Armoede heeft een grote invloed op de ervaren gezondheid van mensen. Als je financiële zorgen hebt, ga je niet zo snel werken aan je gezondheid en heb je daartoe minder mogelijkheden. Zeker op langere termijn ga je dat merken in de gezondheidszorg.”
15-minutenconsult en multidisciplinaire samenwerking
Vanwege de complexe problematiek van patiënten, houdt Huisartsenpraktijk Korte Akkeren al langere tijd consulten van vijftien minuten. “Steeds meer collega-huisartsen doen dat en ik begrijp dat goed. We willen de tijd nemen voor onze patiënten. Niet dat we nu tijd over houden, zeker niet, maar zo kom je als huisarts wel aan andere dingen toe die nodig zijn.”
Hegeman en haar collega’s hechten ook aan goede samenwerking en korte lijnen met andere zorg- en hulpverleners. “We hebben bijvoorbeeld veel contact met het Sociaal Team Gouda. Het is heel fijn om te weten naar wie je patiënten kunt verwijzen als je hen zelf niet kunt helpen. Dat je weet dat het probleem van een patiënt wordt opgepakt en diegene daarvoor hopelijk niet terugkomt naar de praktijk.”
Rekening houden met lage gezondheidsvaardigheden
Binnen het Gezondheidscentrum Korte Akkeren loopt een multidisciplinair project om de zorg voor mensen met lage gezondheidsvaardigheden en laaggeletterdheid te verbeteren. Hegeman: “We willen het zelfmanagement van deze patiënten stimuleren en trekken hierbij samen op met de fysiotherapiepraktijk en de apotheek. Ook zijn we bezig om de informatie op onze website en wachtkamerschermen toegankelijker en laagdrempeliger te maken voor deze doelgroep.”
Rekening houden met lage gezondheidsvaardigheden van patiënten is belangrijk, vindt Hegeman. “Je kunt er niet van uitgaan dat patiënten alles begrijpen, bijvoorbeeld wat betreft het innemen van medicijnen. Dat gaat om communicatie, maar ook om logistiek. Patiënten willen graag bij elk consult dezelfde zorgverlener tegenover zich. Dat vraagt om continuïteit en daar proberen we de agendaplanning zo goed mogelijk op aan te laten sluiten.”
‘Nieuwe inschrijvingen helaas niet meer mogelijk’
De multiproblematiek in achterstandswijken maakt het werk voor huisartsen complex. En dat in een tijd dat alle huisartsen gebukt gaan onder werkdruk, mede als gevolg van personeelstekorten en administratieve lasten. “In onze praktijk zijn nieuwe inschrijvingen helaas niet meer mogelijk”, vertelt Hegeman. “Die keuze hebben we lang uitgesteld omdat we de enige praktijk in de wijk zijn, maar we konden het niet meer bolwerken. Het schuurt aan alle kanten, al heb ik niet de indruk dat de beleidsbepalers op landelijk niveau daar veel rekening mee houden. Laat ik vooropstellen dat ik het werk als huisarts nog steeds ontzettend leuk vind, maar er zijn wel dingen waar ik tegenaan loop.”
>>> Lees ook: ‘Het Achterstandsfonds HMAH wil huisartsen bijstaan in hun dagelijkse uitdagingen’
Hegeman kijkt niet toe, maar zet zich in om verbeteringen te realiseren. Onder meer als huisartsambassadeur voor het Achterstandsfonds Hollands-Midden, Amstelland en Haarlemmermeer (HMAH). “Achterstandsproblematiek is een thema dat me aanspreekt”, licht ze toe. “In onze regio en in onze wijk is het percentage patiënten met achterstandsproblematiek relatief hoog. Het is dus relevant voor ons werk, maar daarnaast vind ik het ook leuk om mee te denken en te werken aan oplossingen. Samen met een collega uit dezelfde regio probeer ik het Achterstandsfonds bekendheid te geven onder huisartsenpraktijken. Bijvoorbeeld door erover te vertellen op de ledenvergadering van Mediis, de huisartsenorganisatie waarbij we zijn aangesloten.”
Het werk leuk houden én volhouden
Het Achterstandsfonds HMAH biedt verschillende producten en diensten inclusief vergoeding aan voor huisartsenpraktijken die met achterstandsproblematiek onder patiënten te maken hebben. Huisartsenpraktijk Korte Akkeren volgde de training ‘Omgaan met grensoverschrijdend en intimiderend gedrag van patiënten’. Hegeman: “Helaas hebben praktijken veel te maken met patiënten die boos zijn, schelden, niet willen vertrekken of zelfs dreigen. Daar zit vaak frustratie en onbegrip onder, maar kan behoorlijke impact hebben op medewerkers. Naar aanleiding van meerdere incidenten hadden we behoefte om te leren hoe met dergelijke agressie om te gaan. Individueel en als team. Het is fijn om dat met elkaar te doen, als huisartsen en assistenten. Het is een praktische training, waar iedereen wat van opgestoken heeft.”
Het is een voorbeeld van hoe het Achterstandsfonds bijdraagt aan verbetering van de zorg, aldus Hegeman. “Het is belangrijk dat zorg voor iedereen toegankelijk is en blijft. Het is frustrerend om zorg te moeten verlenen die niet goed aansluit op de patiëntenpopulatie, dat heeft een negatief effect op het werkplezier. Door toerusting kun je efficiënter werken, daardoor tijd besparen en meer werkplezier ervaren. Als huisarts is het een valkuil om maar door te blijven hollen. Je moet ook investeren om het leuk te houden én vol te houden. Ik ben blij dat het Achterstandsfonds HMAH ons daarin ondersteunt.”
